بعید است کسی ایرانی باشد و حداقل درمورد شیرینی معروف باقلوا نشنیده باشد. با این حال باقلوا تنها مخصوص ایران نیست. این شیرینی خوش طعم دست پخت قوم‌های ترک و آذری خاورمیانه است که البته به برخی کشورهای همسایه‌شان نیز سرایت کرده است. در این مطلب می‌خواهیم درمورد باقلوا تبریز بیشتر بدانیم.
باقلوا به شکل‌های مربع، لوزی و لوله‌ای پخته می‌شود. همچنین طعم‌های مختلفی از جمله گردویی، پسته‌ای، بادامی، نارگیلی و کاراملی دارد. در ایران این شیرینی در استان‌های یزد، کاشان، قزوین و تبریز پخته می‌شود. باقلوایی که در شهر تبریز پخته می‌شود، نوعی باقلوا ترکیه‌ای است.
مواد اولیه تشکیل‌دهنده باقلوا معمولا یکسان هستند، با این حال باقلواهایی که در شهرها و کشورهای مختلف پخته می‌شوند، ممکن است هر کدام تفاوت‌هایی با دیگران داشته باشند. مواد اصلی باقلوا عبارتند از آرد، گلاب، بیکینگ پودر، پودر هل، زرده تخم مرغ، خاکه قند، شکر، شیر و روغن.
تاریخچه و تفاوت باقلوا تبریز با بقیه باقلواها
باقلوا در اصل متعلق به جغرافیای ترکیه و باکو است. نمونه‌های متفاوت آن در کشور‌ها و فرهنگ‌های مختلف، نسخه‌های اقتباس شده از باقلوا ترکی هستند. می‌توان گفت تقریبا همه باقلواها شیرینی‌هایی لایه لایه بوده که حاوی مقداری آجیل خرد شده هستند و در شربتی شیرین غلتانده می‌شوند.
باقلوا تبریز هم که به نوعی همان باقلوا ترکی است، از قدیمی‌ترین انواع این شیرینی است و در تبریز که به قول بعضی افراد پایتخت شیرینی پزی ایران است، به بهترین شکل پخته می‌شود. به همین دلیل هم یکی از بهترین گزینه‌هایی است که می‌توانید به عنوان سوغات تبریز برای عزیزان خود تهیه کنید.
یک تفاوت برجسته باقلوا تبریز با باقلواهای دیگر شهرهای ایران این است که در باقلوای شهرهای مرکزی ایران مانند یزد، کاشان و قزوین، نسبت آجیل خرد شده وسط باقلوا از شربت آن کمتر است. یعنی شهرهای مرکزی بیشتر از مغزها استفاده می‌کنند، درحالی که باقلوا شهر تبریز شیره بیشتری دارد.
باقلوا باکو و ترکیه
باقلوایی که در جمهوری آذربایجان و شهر باکو پخته می‌شود شامل خمیر مخصوص، زعفران، هل، بادام، آرد و فندق است. روی باقلوا این منطقه را با پودر پسته تزیین می‌کنند.
مشهورترین باقلواهایی که در ترکیه پخته می‌شوند عبارتند از:
- باقلوا استانبولی
- باقلوا ترکی
- باقلوا بورما
- و کیک باقلوا ترکی
روش سنتی پخت باقلوا در کشور ترکیه پر کردن لایه‌های میانی خمیر با پسته و گردو است. در حالی که در همسایه‌های غربی ترکیه به آن بادام نیز اضافه می‌کنند. شربت باقلوا ترکیه که در ایران و تبریز به باقلوا ترکی مشهور است با استفاده از شهد عسل و شیر تهیه می‌شود.
باقلواهایی که در ترکیه پخته می‌شوند، از این لحاظ با باقلواهای تبریز تفاوت دارند که شربت‌شان با استفاده از شهد شکر آماده می‌شود.
روش تهیه باقلوا تبریز
برای تهیه کردن باقلوا تبریزی به مواد زیر احتیاج دارید:
- خمیر فیلو یا خمیر یوفکا
- 200 گرم مغز پسته و دویست گرم مغز گردو
- یک قاشق چایخوری دارچین
- یک چهارم پیمانه شکر
- نصف قاشق چایخوری پودر هل
- 50 گرم کره برای چرب کردن ظرف و خمیر
مواد لازم برای تهیه شهد باقلوا
- نصف لیوان آب
- یک لیوان شیر
- یک لیوان شکر
روش تهیه باقلوا
ابتدا فر را با دمای 170 درجه روشن می‌کنیم تا گرم شود. سپس کره را با دمای خیلی پایین ذوب می‌کنیم. با قلمو کف ظرف (می‌توانید از ظرف‌های پیرکس یا دیس‌های عمیق مخصوص شیرینی پزی استفاده کنید) را چرب کنید.
یک ورقه از خمیر را کف ظرف بخوابانید و رویش را چرب کنید. به همین ترتیب نیمی از ورقه‌های خمیر را روی هم قرار می‌دهیم. بعد روی خمیر، ترکیب خرده‌های گردو و پسته و پودر هل و دارچین را می‌ریزیم و سطح خمیر را با آن پوشش می‌دهیم.
در ادامه با قرار دادن خمیر روی ترکیب و تکرار روند قبل، نیم دیگر ورقه‌ها را هم روی هم می‌چینیم. بعد می‌توانیم خمیر‌ها را به صورت لوزی یا مربع برش بزنیم. دقت کنید که تا عمیق‌ترین لایه خمیر را به طور کامل برش بزنید. اگر هنوز مقداری از کره آب شده باقی مانده، می‌توانید آن را بین برش‌ها بریزید.
فر را روی دمای 150 درجه سانتی گراد می‌گذاریم و اجازه می‌دهیم باقلوا به مدت 50 دقیقه به طور کامل بپزد.
مراحل تهیه شهد باقلوا
همه مواد ذکر شده برای تهیه شهد را در قابلمه بریزید و هم بزنید تا شکر آب شود. می‌توانید به شهد باقلوا مقداری گلاب هم اضافه کنید. به طور متوسط بهتر است بیست دقیقه بعد آغاز بخار کردن شهد، آن را از روی گاز بردارید. با این حال دقت کنید که شهد نباید خیلی غلیظ شود.
تا زمانی که شهد آماده شود باقلوا هم تا حد قابل توجهی خنک شده است. اجازه دهید شهد هم کمی خنک شود. جای برش‌های باقلوا را دوباره برش بزنید تا از جدا بودن قطعات باقلوا مطمئن شوید. سپس شهد را روی باقلواها بریزید و سعی کنید علاوه بر پوشش دادن سطح، فاصله بین آن ها نیز پر کنید.
در ادامه اجازه دهید باقلوا 3 تا 4 ساعت استراحت کند تا شهد کاملا جذب خمیر شود. بعد می‌توانید روی شیرینی‌ها را با پودر نارگیل یا پسته تزیین کنید و از باقلوا تبریزی که تهیه کرده‌اید لذت ببرید. همچنین همراه داشتن این شیرینی هنگام سفر با تور مشهد از تبریز لحظات شیرینی را برای شما رقم می‌زند.
اگر شما مسافر شهر تبریز هستید، می‌توانید با یک جستجو ساده موقعیت تمام باقلوا فروشی‌های تبریز را پیدا کنید و با در نظر گرفتن نظرات کاربران و سلیقه خودتان به آن‌ها مراجعه کنید.
نتیجه‌گیری
در این مطلب به اطلاعات مختصری که همگی از شیرینی خوش طعم باقلوا تبریز داشتیم اضافه شد. درمورد تاریخچه، اصالت و روش تهیه باقلوا صحبت کردیم.
علی رغم اینکه حالا می‌دانید چطور می‌شود باقلوا پخت و ما هم پیشنهاد می‌کنیم که حتما این کار را امتحان کنید، با این حال تجربه طعم عالی باقلوایی که در تبریز تهیه شده باشد را به هیچ وجه از دست ندهید.
انتهای فصل بهار و تابستان زمان مناسبی برای سفر به تبریز است و می‌توانید اوقاتی خوشی را در این شهر قدیمی و زیبا تجربه کنید.