دروازه قرآن شیراز و تاریخچه آن را بشناسید

دروازه قرآن شیراز از آثار قدیمی بجا مانده و یکی از 6 دروازه‌ای است که زمانی به‌عنوان ورودی شیراز به‌شمار می‌آمدند. قدمت این سازه به دوران دیلمیان می‌رسد و به‌دلیل قرآن‌هایی که در طاق آن قرار داده شده بود به این نام خوانده می‌شود.

موقعیت شهری این دروازه و استقبال مردم از بازدید بناهای تاریخی باعث شده گردشگران زیادی برای دیدن دروازه قرآن شیراز رفته و زیبای و ساخت آن را تحسین کنند.

در این مطلب به معرفی این بنای قدیمی پرداخته و از تاریخچه آن بیشتر با شما سخن می‌گوییم.

با ما در مطالعه این نوشتار همراه شوید.

دروازه قرآن شیراز، بازمانده از تاریخ کهن!

شیراز به‌خاطر قدمت و اصالت آثار کهن و اماکن تاریخی که در خود جای داده در همه جا شناخته شده است. هم‌چنین وجود مقبره شعرا و ادبای بسیار در سرزمین بهار نارنج‌ها، این شهر را به مهد ادب و سخن پارسی تبدیل نموده است.

در این میان برخی آثار تاریخی کهن و بازمانده از دل تاریخ نظیر دروازه قرآن شیراز نیز بر این همه افزوده شده تا گردشگران داخلی و توریست‌های خارجی را بیش از پیش مشتاق دیدار از این شهر زیبا نماید.

این بنا که در زمان عضد الدوله دیلمی ساخته شده در شمال شهر شیراز قرار داشته و به‌مرور زمان و در اثر حوادث طبیعی، فرسایش و… رو به خرابی گذاشته است.

دروازه قرآن یکی از 6 دروازه‌ای بوده که دورتادور شهر و به‌عنوان مدخل ورودی آن ساخته شده بودند. دروازه اصفهان، دروازه سعدی، دروازه قصابخانه، دروازه کازرون و دروازه شاه داعی الی اله سایر موارد را تشکیل می‌دادند که امروزه اثری از آنها باقی نمانده است.

دروازه قرآن در مدخل تنگه الله اکبر ساخته شده و با فاصله کمی از چندین بنای تاریخی و ارزشمند دیگر شیراز قرار گرفته است.

وجه تسمیه این دروازه به‌دلیل قرآنی است که در زمان ساخت در بنای آن تعبیه شده تا مردم و مسافر از زیر آن به سلامتی عبور کنند. در زمان کریم خان زند نیز پس از ترمیم و بازسازی دروازه قرآن شیراز، دو جلد قرآن نفیس موسوم به قرآن هفده کیلو گرم به این مجموعه افزوده و در بنای طاق تعبیه شد.

امروزه این قرآن ها به موزه پارس انتقال یافته و در آن جا نگهداری می‌شوند.

این دروازه در طول تاریخ بارها دستخوش آسیب‌هایی شده که در زمان قاجاریه بر اثر چندین زلزله و حوادث طبیعی و بعضی نیز به‌دلیل نابخردی شهرداری شیراز در سال 1315 و با انفجار دینامیت بوده است.

اما هر بار افراد خیر و اندیشمندان اقدام به ترمیم بنا نموده و آن را تجدید بنا کرده‌اند.

دروازه قرآن شیراز و دیگر آثار مجاور آن…

موقعیت قرارگیری این دروازه معروف شیراز به‌شکلی است که با واقع شدن میان دو کوه چهل مقام و کوه باباکوهی، آثار تاریخی زیادی را در جوار خود دارد:

از یکسو با فاصله کمتر از 1000 متر به آرامگاه خواجه حافظ شیرازی نزدیک است. از سوی دیگر مقبره خواجوی کرمانی را در بر گرفته و از جهتی نیز در فاصله کمتر از پانصد متری باغ جهان نما قرار دارد. هم‌چنین مقبره‌های حسین ایگار از مرمت‌کنندگان این دروازه و همسرش نیز در اتاقک‌های کناری دروازه قرآن شیراز دفن شده و به زیارتگاه مشتاقان تبدیل شده‌اند.

این همه، دروازه قرآن را به یکی از مهم‌ترین آثار تاریخی شیراز تبدیل نموده که پیشنهاد می‌کنیم مسافران تور مشهد از شیراز نیز در مسیر سفر خود از آن بازدید نمایند.

برای علاقمندان به آثار تاریخی، این دروازه بخش مهم و گنجینه‌ای تمام عیار از آثار تاریخی بیانگر فرهنگ ایرانی است.

با وجود زمان زیادی که از ساخت این دروازه گذشته و ویرانی‌هایی که به‌دلایل گوناگون بنای اصلی را تحت‌تاثیر قرار داده، دروازه قرآن شیراز کماکان پابرجاست، اما 5 دروازه دیگر به‌طور کامل از بین رفته است. امروزه اهالی شیراز تنها به مکان این دروازه‌ها اشاره کرده و از آنها یاد می‌کنند.

خوشبختانه از اواخر دوران قاجار تصویری به یادگار مانده که تا حد زیادی بنای این سازه را مشخص می‌کند.

این عکس که با تکنیک ابتدایی رنگ آمیزی عکس در آن دوران رنگ شده اثر عکاس معروف شرق‌شناس هارولد وستون است که امروزه به‌عنوان سندی مصور و بسیار ارزشمند مطرح است.

دروازه قرآن شیراز: از اثر تاریخی تا گردشگاه تفریحی!

از زمانی که دروازه قرآن شیراز در دوران دیلمیان ساخته شد تا امروز قرن‌ها می‌گذرد. زمانی طولانی که طی آن بافت شهر شیراز دستخوش تغییرات زیادی شده و اماکن مختلف آن تغییر کاربری فراوانی را تجربه کرده‌اند.

زمانی این اثر به عنوان یکی از دروازه‌های ورودی و خروجی شهر مطرح بود و نگهبانی از آن برای جلوگیری از ورود ناخواسته بیگانگان بخشی از مدیریت شهری شیراز محسوب می‌شد.

در حال حاضر تفرجگاه‌های زیادی در اطراف دروازه قرآن شیراز بنا شده و سرسبزی و زیبایی پیرامون این بنای تاریخی، آن را به تفریحگاهی برای اهالی شهر و گردشگران تبدیل نموده است.

ورودی شهر شیراز نیز با تندیس به شکل طاووس که از گل‌ها و گیاهان مختلف ساخته شده مقدم مهمانان، گردشگران و توریست‌های خارجی را به این مهد زیبایی، ادب و هنر گرامی می‌دارد.

وجود دیگر ابنیه و گردشگاه‌های این مجموعه مانند آرامگاه حافظ و خواجوی کرمانی و امثال آن نیز بخش مهم دیگری از این جاذبه‌ است که در جذب گردشگران بسیار موثر است.

بهترین زمان بازدید از دروازه قرآن شیراز از نظر فصلی بهار است که زیبایی‌های طبیعی در اوج بوده و بهترین مناظر را پیش روی شما جلوه‌گر می‌کند. از نظر نورپردازی و تصویربرداری نیز، در هر ساعت از شبانه روز این مکان دارای جلوه و نمایی متفاوت اما در همه حال زیباست. چه در شب و چه در روز، می‌توان تصاویر زیبا، هنری و به یاد ماندنی از این بنا تهیه نمود.

کلام آخر…

اگر مسافر شهر شیراز هستید دیدار دروازه قرآن شیراز را از دست ندهید. بنایی در اوج قدمت و زیبایی که گنجینه‌ای از تاریخ ایران را در سینه دارد و داستان‌های پیرامون آن می‌تواند شما را با آنچه طی قرن‌ها بر شیراز گذشته آشنا کند.

وجود تفرجگاه‌ها و مراکز شهری فراوان در اطراف این بنا نیز آن را به مکانی مفرح و مناسب جهت گردشگری تبدیل نموده است. تا جایی که اغلب اهالی و نیز مسافران این خطه با استفاده از فضا و پتانسیل موجود، دروازه قرآن شیراز را به‌عنوان مکانی مناسب برای گردشگری تبدیل نموده است.