شاید شما به عنوان مسافر با استفاده از خدماتی مانند تور مشهد از تهران وارد این شهر تاریخی – مذهبی شده باشید و در لیست برنامه‌های گردشگری تور آشنایی با مسجد هفتادو دو تن مشهد را دیده باشید. به احتمال زیاد بجز حرم امام رضا و باغ نادری مکان تاریخی دیگری را در مشهد نشنیده باشید. پس تا پایان مقاله همراه باشید تا بدانید همراه لیدر همسفرها قرار است از چه جایی بازدید کنید.
مسجد شاه یا هفتاد و دوتن مشهد
مسجد شاه مشهد یا همان مسجد 72 تن بنایی تاریخی است که در قرن هشتم هجری به دستور تیمور گرگانی برای یکی از امرای خود، امیر غیاث الدین ملکشاه ساخته شد. البته در ابتدا فقط به شکل یک مقبره بود و با گذشت زمان با ساخت گنبد، مناره، ایوان و کاشی کاری‌هایی هنرمندانه تبدیل به مسجد شد.
این مسجد به دلیل معماری و هنر ایرانی اسلامی در سال 1311 در لیست آثار ملی ایران ثبت شد.
تاریخچه مسجد هفتاد و دو تن مشهد
از این رو اهالی مشهد این مکان را مسجد شاه می‌نامند که شخصی به نام امیرغیاث الدین ملکشاه دراینجا دفن شده و فردی قابل احترام برای مردم بوده است. ریزش دیوارها باعث شد در سال 1119 هجری قمری شاه سلطان حسین صفوی دستور دهد این مسجد را کامل بازسازی کنند. علاوه بر این 30 سال بعد هم در زمان نادرشاه قاجار مجدد مورد مرمت قرار گرفت تا به شکل امروزی در آمده است.
مسجد هفتاد و دو تن کجاست؟
از حرم مطهر تا مسجد هفتاد و دو تن مسافت زیادی نیست. برای رسیدن به مسجد شاه باید ابتدا خودتان را به خیابان خسروی و ابتدای بازار سرشور برسانید.
اما بستگی دارد شما چه وسیله ای را برای رفتن در اختیار داشته باشید. اگر قرار باشد با ماشین شخصی بروید، ابتدا باید به میدان بیت المقدس یا همان فلکه آب رفته و خودروتان در پارکینگ‌های اطراف یا پارکینگ حرم پارک کنید. سپس باید مسافت کوتاهی را تا محله سرشور پیاده روی کرده و وقتی بازار بزرگ را دیدید، شما به مسجد هفتاد و دو تن رسیده اید.
درصورتی که وسایل حمل و نقل عمومی را در نظر دارید، سوار اتوبوس‌هایی شوید که برروی نوشته باشد بیت المقدس. بعداز پیاده شدن از اتوبوس باید مسافتی را تا مسجد پیاده بروید.
و اما خلوت‌ترین مسیر برای رفتن به مسجد هفتاد و دو تن مترو است. از مترو در نزدیک‌ترین ایستگاه به این مسجد یعنی ایستگاه بسیج پیاده شوید. بعد از آن می‌توانید از تاکسی و اتوبوس برای ادامه مسیر استفاده کنید. البته می‌توانید تا خسروی نو را هم پیاده روی کنید و سوغاتی بخرید.
پس آدرس مسجد هفتاد و دوتن را به این شکل یادداشت کنید که: حوالی حرم مطهر، خیابان خسروی نو – ابتدای بازار سرشور.
بیشتر بخوانید» بررسی تاریخچه سیاسی و فرهنگی حرم امام رضا در این مقاله از همسفرها
معماری مسجد هفتاد و دو تن مشهد
مسجد شاه یا مسجد هفتاد و دوتن بنایی به وسعت 660 متر مربع دارد. مناره‌ها، غرفه‌ها و ایوان‌های با کاشی‌های معرق نفیسی پوشانیده شده است. بهترین نمونه رنگ و لعاب را در دوره‌های تیموری و صفوی به این مسجد داده اند.
ایوان مسجد هفتاد دو تن مشهد دارای زیباترین و بهترین تزئینات در بناهای تاریخی است که اوج هنر معماری اسلامی را به نمایش می‌گذارد. ازاره مسجد هفتاد ودوتن از سنگ ساخته شده و با ارتفاع 15 سانتی متری در قسمت جلویی مقبره بنا شده است.
بیشتر بخوانید» آشنایی با امکان مذهبی در مشهد و راه‌های دسترسی به آن‌ها را به عنوان یک راهنما مسافر در مشهد بخوانید.
در ایوان مسجد که بیشتر کاشی کاری‌های آن با مرور زمان از بین رفته، نام معمار نقش بسته است. در سمت چپ این کتیبه روی زمینه آبی کاشی‌ها عبارت (لل الامیر ملکشاه اعرج اللّه معارج دولته فی سنه خمس و خمسین و ثمانماه الهجریه) با خط ثلث حکاکی شده است.
بقعه مسجد هفتاد و دو تن مشهد
به نظر می‌رسد این بقعه که در سال 1155 ساخته شده را از مکان دیگری آورده اند. ازاره مقبره ارتفاعی 45 متری دارد که با کاشی مسدس سبزشفاف پوشیده شده است. در میان هر مسدس نام علی سه مرتبه با رنگ طلایی دیده می‌شود.
در قسمت بالایی کتیبه با کاشی کاری نفیس و خط ثلث وجود دارد که از هنرهای دوره تیموریان محسوب می‌شود.
گنبد و سرداب مسجد هفتاد و دو تن مشهد
روی گنبد این مسجد تاریخی با ارتفاع 40 متری کاشی‌های فیروزه ای بسیار زیبایی دیده می‌شود. در قسمت ساقه گنبد عبارت (البقاالله) به خط کوفی و هنرمندانه ای تکرار شده است. درسال های اخیر در قسمت زیرین گنبد سردابی یافت شده که مورخان احتمال می‌دهند همان مقبره امیرغیاث الدین باشد.
مناره‌های مسجد هفتاد و دوتن
ارتفاع مناره‌های شمالی این مسجد به 20 متر و ارتفاع قسمت جنوبی آن به 40 متر می‌رسد. در قسمت بالایی مناره کتیبه‌های بزرگ با آیات قرآنی و ترنج‌هایی با احادیث پیامبر و اسمالله تزئین شده است.
کدام هتل ها در نزدیکی مسجد هفتاد و دو تن قرار دارند؟
از آنجایی که این بنای تاریخی در نزدیکی حرم مطهر قرار دارد، تمام هتل های نزدیک به حرم می تواند به این مسجد منتهی شود.این هتل ها را می توانید درنظر داشته باشید:
- هتل نور
- هتل بشری
- هتل هانی پارس
- هتل صابر
- هتل رضویه
- هتل آپادانا
- هتل اترک
- هتل جواد
- هتل الماس
جمع بندی
مشهد در کنار حرم مطهر رضوی، مکان های مذهبی و تاریخی بسیاری دارد. بنابراین قبل از سفر به این شهر پیشنهاد می کنیم لیستی از مکان های دیدنی را تهیه کنید تا جایی را قلم نیندازید.