کمتر کسی است که به مشهد سفر کند و تنها از مهم‌ترین جاذبه مذهبی این شهر، یعنی بارگاه ملکوتی امام هشتم شیعیان، بازدید کند و به خانه برگردد. این روزها مشهد به یک مقصد مهم گردشگری تبدیل شده است که برای افراد با هر سلیقه و ذایقه‌ای گزینه‌های متعددی برای تفریح و گردش روی میز می‌گذارد. از آرامگاه فردوسی گرفته، تا کوچه باغ‌های طرقبه و شاندیز، مجتمع‌های تجاری بزرگی مانند الماس شرق یا مجموعه‌های آبی بزرگی مانند سرزمین موج‌های آبی یا پارک ساحلی طبقاتی آفتاب.
اما شاید در بین جاذبه‌های تاریخی نامی که کمتر به آن پرداخته شده باشد، باغ خونی مشهد است. عمارتی که از آن بوی خون به مشام می‌رسد و حوادث تلخ و شیرین بسیاری را به خود دیده است. اگرچه این باغ در حال حاضر به دلایل متعددی قابل بازدید نیست، اما خوب است بدانید که ارزش تاریخی صد ساله آن به قدری است که در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است.
بیشتر بخوانید: آشنایی با مجموعه سرزمین موج‌های آبی در مشهد و امکانات تفریحی آنها برای مسافران را در این مقاله بخوانید.
باغ خونی مشهد کجا واقع شده است
همان‌طور که پیشتر نیز اشاره کردیم در حال حاضر امکان بازدید از این باغ وجود ندارد، اما فاصله این باغ تا حرم مطهر تنها 500 متر است. در بلوار امام رضا چنانچه به سمت فلکه آب بروید، در حد فاصل فلکه آب و فلکه برق، می‌توانید سر در باغ خونی مشهد را ببینید. به عبارت دقیق‌تر باید بگوییم در ضلع شمال شرقی میدان بسیج و در خیابان عنصری این باغ که از آثار بر جای مانده از دوران قاجار است، مهجور رها گردیده است.
تاریخچه باغ خونی مشهد
باغ خونی مشهد ابتدا یک ملک شخصی بود. ملکی گه در عهد قجر ساخته شد و از این نظر اهمیت تاریخی فراوانی دارد. به خصوص اطلاعات ارزشمندی در مورد معماری آن دوران در اختیار اساتید و کارشناسان این رشته می‌گذارد. به سبب اوضاع سیاسی حاکم بر ایران، این باغ پس از مدتی توسط کنسولگری روسیه غصب شد.
در شواهد تاریخی اینگونه آمده است که از مرکزیت این باغ، نیروهای روسیه حرم مطهر را بمباران می‌کردند. پس از خروج نیروهای روسیه، ادارات دولتی وقت، باغ را در دست گرفتند و پس از انقلاب نیز مسئولیت باغ به ادارات متعددی واگذار شد.
با این وجود این باغ همچنان بی رونق و فراموش شده رها شده است و اگرچه سازمان میراث فرهنگی و شهرداری مشهد اقداماتی برای مرمت و بازسازی آن انجام داده‌اند، اما همچنان باغ خونی مشهد نتوانسته است در حد و اندازه‌های دیگر باغ‌های مطرح کشور مانند باغ فین کاشان یا باغ ارم شیراز نظر گردشگران را به خود جلب کند.
این در حالی است که باغ خونی چشم‌اندازهای بسیار جذابی برای عکاسی دارد و می‌تواند به عنوان یک جاذبه گردشگری، نظر مثبت گردشگران داخلی و خارجی را به خود جلب نماید. چراکه چنین باغ باشکوهی که جز قدیمی‌ترین باغ‌های کشور محسوب می‌شود و در فهرست آثار ملی نیز به ثبت رسیده است، قطعا ارزش تاریخی و گردشگری بسیار زیادی دارد.
این باغ 56 هزار متر مربع مساحت دارد و از این نظر بسیار جالب توجه است که باغی با این ابعاد در مرکز شهر مشهد جا خوش کرده است. بنایی که در دل باغ ساخته شده است 900 متر مربع مساحت دارد و بر اساس اصول ساختمان‌سازی و معماری دوره قاجار بنا شده است.
وجه تسمیه باغ خونی مشهد چیست؟
درباره وجه تسمیه باغ خونی دو روایت وجود دارد. نخست اینکه این باغ در کنار چشمه‌ای ساخته شد که به همین سبب در ابتدا به آن باغ چشمه می‌گفتند. در دوره پهلوی واژه خانیک یا خونیک به معنای چشمه برای این باغ در نظر گرفته شد که با گذر زمان با نام باغ خونی از آن یاد کردند. طبق روایت دوم، روس‌ها اجساد کشته شدگان خود را در حوض باغ می‌انداختند و یا در دل باغ دفن می‌کردند. به همین دلیل این باغ را باغ خونی نامیدند.
جاذبه‌های گردشگری نزدیک به باغ خونی مشهد
چنانچه شرایط تماشای باغ خونی مشهد وجود داشته باشد، بازدید از این مکان تاریخی برای شما رایگان خواهد بود و شما بین یک تا دو ساعت می‌توانید از فضای باغ استفاده کنید و تصاویری با لوکیشن‌های جذاب ثبت و ضبط نمایید. اگر دوست دارید جاذبه‌های گردشگری اطراف باغ را نیز ببینید ما موزه نادری و بازار رضا( لیستی از بهترین مراکز خرید مشهد را در این مقاله بخوانید) را به شما پیشنهاد می‌کنیم.
می‌توانید یک صبح تا ظهر را به بازدید از دو جاذبه تاریخی و خرید در بازار رضا اختصاص دهید. در نظر داشته باشید که ساعات بازدید از باغ چشمه یا باغ خونی بین ساعت 9 صبح تا 17.30 عصر است.
سخن پایانی
اگر از علاقمندان به خانه باغ‌های چند صد ساله ایرانی هستید که در بسیاری از استان‌های کشورمان ساخته شده‌اند و روح فرهنگ و تاریخ ایرانی را با خود به همراه دارند، بازدید از باغ خونی مشهد را در برنامه سفر خود جای بدهید. البته مشروط به اینکه شرایط بازدید مهیا باشد و امکان حضور عموم در این باغ از سوی مسوولین فراهم شده باشد.