آشنایی با مسجد شیخ لطفاله اصفهان
اصفهان یکی از محبوبترین شهرهای گردشگری کشورمان است که آثار تاریخی، فرهنگی و جاذبههای طبیعی زیادی دارد. مسجد شیخ لطفاله یکی از بناهای اصفهان است که به دلیل ویژگیهای خاص معماری و قدمت ، در فهرست آثار ملی ثبت شده است. در این مطلب ویژگیهای خاص معماری مسجد شیخ لطف اله را به شما معرفی میکنیم تا در سفر به اصفهان بازدید از آن را در برنامهی خود قرار دهید.
ویژگی خاص مسجد شیخ لطف الله چیست؟
مسجد شیخ لطفاله شاهکاری از معماری و کاشیکاری است که توجه بینندگان را به خود جلب میکند. نام این مسجد با تار و پود شهر اصفهان تنیده شده است. از ویژگیهای خاص این مسجد این است که مناره ندارد و در آن حیاط چهار ایوانی وجود ندارد.
از ویژگیهای دیگر این مسجد انعکاس هفت باره صدا داخل مسجد است. البته این ویژگی فقط مختص این مسجد نیست و در اکثر مساجد اصفهان میتوان این پدیده را مشاهده کرد.
محل مسجد شیخ لطفاله
میدان نقش جهان اصفهان یکی از مشهورترین میدانها در جهان است که در ضلع شرقی آن مسجد شیخ لطفاله قرار دارد. بازدیدکنندگان در تمام روزهای هفته به جز ساعت نماز ظهر و عصر میتوانند از مسجد دیدن کنند.
آشنایی با تاریخچهی مسجد شیخ لطف اله
شهر اصفهان در دوران صفویان پایتخت سیاسی کشور بود، به همن دلیل به دستور شاه عباس بناهای عظیم با معماریهای شگفت انگیز و بینظیر در این شهر ساخته شده است. مسجد شیخ لطفاله هم به دستور شاه عباس و روی خرابهی مسجدی دیگر ساخته شد. مسئولیت ساخت این مسجد به فردی به نام محمدرضا اصفهانی سپرده شد و اتمام ساخت آن 18 سال طول کشید. البته بد نیست بدانید در آن دوران هیچ کس به جز شاه و خانوادهاش حق ورود به این مسجد را نداشتند و مسجد مختص خانوادهی شاه بود.
اصلیترین علت اینکه مسجد مناره ندارد هم همین مورد است. چون کاربرد مناره برای پخش اذان است، اما وقتی مردم عادی حق ورود به این مسجد را نداشتند، دیگر منارهای هم برای پخش اذان ایجاد نشد و مسجد شیخ لطفاله به مسجد بدون مناره معروف شد.
بازدید از آثارتاریخی اصفهان گردشگران را با پیشینهی تاریخی و فرهنگی غنی مردم ایران آشنا میکند.
وجه تسمیه نامگذاری مسجد شیخ لطفاله چیست؟
شیح لطفاله یکی از بزرگان شیعه بود که کار تدریس طلاب در حوزهی علمیه را انجام میداد. شاه عباس اراداتی ویژه به این روحانی داشت به همین دلیل این مسجد را به نام او نامگذاری کرد تا مسجد علاوه بر اینکه محلی برای عبادت است، برای تدریس و برگذاری نمازهای جماعت توسط شیخ لطفالله باشد.
آشنایی با معماری مسجد شیخ لطفاله
معماری تمام مساجد به این صورت است که یک شبستان در ورودی آنها قرار دارد و برای آنکه وارد مسجد شوید باید از چندین پله عبور کنید و سپس وارد صحن ورودی مسجد شوید؛ اما مسجد شیخ لطفاله این ویژگی را ندارد.
چون این مسجد روبروی عالیقاپو قرار دارد و برای اینکه اصل تقارن در ساخت آن رعایت شود، در معماری بنا شبستان ساخته نشده است.
جلوی ورودی مسجد شیخ لطفاله از قسمت شرقی میدان نقش جهان شروع میشود. این قسمت و قسمت شمالی و جنوبی مسجد با کاشیهای هفت رنگ پوشیده شده است. مقرنسها و نقوش گل و گلدان در کنار کاشیهای هفت رنگ زیبایی سردر را دوچندان کرده است. یکی دیگر از ویژگیهای سردر قرار گرفتن کتیبهای بالای آن است که به شکل یک نوار ممتد هر سه دیوار را پوشانده است. هنرمند بزرگ علیرضا عباسی با خط ثلث سفید این کتیبه را آماده کرده است.
دو لنگه در مسجد هم از چوب چنار یک پارچه ساخته شده است و با اینکه 400 سال پیش ساخته شدهاند اما هنوز هم پابرجا هستند و ظاهر خود را حفظ کردهاند.
یکی از تورهای پرطرفدار داخلی تور مشهد از اصفهان است. این تور در تمام ایام سال با قیمتهای مختلف و امکانات متفاوت در اختیار متقاضیان قرار میگیرد.
راهروی ورودی
ورودی مسجد یک راهروی 28 متری است که ساختار آن به صورتی است که ابتدا به چپ، بعد به راست و درنهایت به زیر گنبد مسجد منتهی میشود. دلیل طراحی این راهرو برای ورود به مسجد استفاده از یک چرخش 45 درجهای در مسجد است. مطابق معماری ایرانی-اسلامی راه ورود به مسجد باید رو به قبله باشد، اما چون میدان نقش جهان روبه قبله نیست، معماران با ایجاد زاویه این مشکل را برطرف کردند. به طوریکه هیچ کجی و انحرافی در نمای بیرونی مسجد دیده نمیشود.
فضای راهرو دور از هیاهوی شهر و ساکت است. برای ورود به شبستان زمستانی مسجد باید بعد از رسیدن به پیچ دوم، از در سمت چپ داخل شوید تا با شبستانی که سقفی کوتاه دارد روبرو شوید.
این منطقه برای نماز خواندن در فصلهای سرد سال بسیار مناسب است. ممکن است وقتی وارد راهرو میشوید از نور کم فضای آن اذیت شوید، چون تنها نوری که در این راهرو وجود دارد، از پنجرههای مشبک است. اما حتی این نور کم هم فرصت دیدن کاشیهای هفت رنگ سبز و آبی را به شما میدهد.
آژانس مسافرتی همسفرها مجری برگذاری تورهای داخلی و خارجی است. برای آگاهی از زمان برگذاری تور مورد نظر یا قیمت آن میتوانید با کارشناسان تماس بگیرید.
ویژگیهای شبستان اصلی مسجد شیخ لطفاله
یکی از ویژگیهای خاص معماری مسجد شیخ لطفاله تغییر شکل پلان آن است. شکل هندسی شبستان مربعی با اضلاع 19 متر است که وقتی از زمین فاصله میگیرد به یک هشت ضلعی تبدیل میشود و در نهایت با رسیدن به ساقه گنبد، دایرهای شکل میشود.
در سقف شبستان هشت طاغ جناغی دیده میشود که مقرنسهای زیبایی با پیچهای فیروزهای در آن نقش زده شده است. همچنین تزئینات گل و بوته و طاووس یا طرحهای هندسی و کتیبههای خط نستعلیق و نسخ هم در این شبستان دیده میشود و باعث حیرت بینندگان میشود.
جمع بندی
مسجد شیخ لطفاله یکی از مساجد قدیمی در شهر اصفهان است که به دلیل ویژگیهای خاص معماری که در ساخت آن به کار رفته است توجه بسیاری از گردشگران را به خود جلب میکند. این مسجد نمونهای چشم نواز از کاشیکاری و ساخت مقرنسهای زیبا است. این مسجد برای استفادهی اختصاصی شاه عباس و خانوادهاش ساخته شد و در حال حاضر به یک مکان مذهبی و گردشگری تبدیل شده است.