کاخ عالی قاپو؛ تاریخیترین بنا اصفهان را بیشتر بشناسید
اصفهان یکی از قدیمیترین شهرهای ایران است که سالانه گردشگران داخلی و خارجی زیادی برای دیدن آثار تاریخی به این شهر سفر میکنند. عمارت عالی قاپو یکی از آثار به جامانده از دوران صفویان است که معماری برجستهای دارد. در این مطلب قصد داریم شما را با بنای این کاخ و قسمتهای مختلف آن آشنا کنیم.
کاخ عالی قاپو کجا قرار دارد؟
کاخ عالی قاپو یکی از مشهورترین اماکن تاریخی اصفهان است که روبروی مسجد شیخ لطف الله و در ضلع غربی میدان نقش جهان قرار دارد. این عمارت قدیمی با وسعت 1800 متر مربع در چندین طبقه احداث شده است.
عمارت عالی قاپو در گذشته با نامهای دولتخانه مبارکه نقش جهان و قصر دولتخانه معروف بوده است. این اثر با شکوه در اوایل قرن یازدهم هجری قمری یعنی در زمان سلطنت صفویان ساخته شده است.
تاریخچه کاخ عالی قاپو
شاه عباس اول بعد از انتقال پایتخت از قزوین به اصفهان دستور دارد کاخی مشابه کاخ عالی قاپوی قزوین در اصفهان ساخته شود. او که پادشاهی مقتدر بود، از این کاخ برای برگذاری جلسات و دیدارهای مهم با مهمانان خارجی استفاده میکرد و در بالکن کاخ به تماشای مسابقات اسب سواری و چوگان مشغول میشد.
همچنین در آن دوران، سر در وردی عالی قاپو تنها مسیر برای ورود به میدان نقش جهان بود و فقط افرادی که مورد احترام شاه عباس بودند، حق عبور از این در را داشتند. با اینکه شروع احداث کاخ در زمان شاه عباس اول بود اما تکمیل ظرایف و تزیینات داخلی آن در زمان شاه عباس دوم و شاه سلطان حسین تکمیل شد.
نقشهی عمارت عالی قاپو
کاخ عالی قاپو ساختمانی 6 طبقه است که حدود 48 متر ارتفاع دارد. در اولین نگاه به نمای ساختمان، ایوانهای بزرگ با ستونهای چوبی توجه ببیننده را جلب میکند. طراحی پلان خاص و شگفت انگیز این عمارت باعث میشود تعداد طبقات آن از جهتهای مختلف متفاوت باشد. اگر از وسط میدان نقش جهان به این عمارت نگاه کنید، آن را دو طبقه میبینید، از دو طرف به آن نگاه کنید، عمارت را سه طبقه میبینید و اگر از پشت ساختمان به آن نگاه کنید، عمارت را طبقه میدانید، در حالی که در واقع عمارت عالی قاپو شش طبقه است
تور مشهد از اصفهان یکی از تورهای مذهبی و پر طرفدار است که در تمام ایام سال برگذار میشود. قیمت تور بر اساس تعداد روزهای اقامت، هتل محل اقامت و امکانات و خدماتی که در اختیار مسافران قرار میگیرد با هم متفاوت است.
معماری و تزیینات کاخ عالی قاپو
طبقات عمارت عالی قاپو با سه راه پله به هم وصل میشوند و هر طبقه تزئینات خاصی دارد. طبقهی همکف کاخ دو تالار مجزا دارد که در آن زمان برای امور اداری و دیوانی مورد استفاده قرار میگرفته است. این تالارها با نامهای صدرخانه و کشیک خانه معروف بود.
نام عالی قاپو با معنای سر دربلند یا درگاه بلند هم نشان دهندهی معماری ویژهی این کاخ است. سر در بلند این کاخ با سنگ سماق ساخته شده است و بعد از ورود به کاخ با پلکانی روبرو میشویم از دو سمت به طبقات بالایی امتداد دارد.
طبقهی سوم کاخ عالی قاپو ایوانی است که بر روی 18 ستون بلند و استوار ساخته شده است. در زمان صفویان این ستونها با آئینه پوشیده شده بود و روی سقف صفحات بزرگی از نقاشی و آلت چوبی دیده میشد. یکی دیگر از زیباییهای این قسمت از کاخ، حوض مرمری و مسی وسط ایوان بود که قرینهی آن در تزئینات زیر سقف مشخص بود اما متاسفانه در حال حاضر از زیبایی فوارههای این حوض مسی چیزی باقی نمانده است.. قسمت پشتی ایوان تالار بزرگی قرار دارد که در اتاقها و طاقهای آن نقاشیهای زیبا به چشم میخورد.
از این ایوان میتوان گنبد توحید خانه را مشاهده کرد. در دوران صفویان، صوفیان و درویشان شبهای جمعه در این محل دور هم جمع میشدند.
طبقات بعدی کاخ هم از یک سالن بزرگ در وسط و چند اتاق در اطراف آن تشکیل شده است. در بالاترین طبقه با تالار موسیقی روبرو هستیم که نقاشیهای آن با سایر قسمتهای کاخ متفاوت است. در این تالار از گچبریهای سه بعدی، حکاکی جام و آلات موسیقی روی دیوارها استفاده شده است و میتوان نمونههایی از هنر نکارگری غربی را هم در آن پیدا کرد. در واقع فضای این طبقه از سایر طبقات کاخ مدرنتر است.
مینیاتورهای هنرمند معروف عصر صفوی، رضا عباسی در قسمتهای مختلف کاخ مشاهده میشود. تزئینات داخلی عمارت مربوط به نقاشیهای این هنرمند است که متاسفانه در طول این سالها آسیبهایی هم به آن وارد شده است. فرشهای پر نقش و نگار و تزیینات مقرنس از سه تا چند ضلعی و شکلهای مدور در بخشهای مختلف کاخ دیده میشود. در تزیینات بیرونی هم خطوط اسلیمی، کاشیهای هفت رنگ، نقاشی گل و شکارگاه موجب زیبایی عمارت شده است.
آژانس مسافرتی همسفرها خدمات مطلوب با قیمت مناسب، برای سفر به اصفهان را در اختیار مسافران قرار میدهد.
جمع بندی
اصفهان یکی از شهرهای قدیمی است که آثار تاریخی و جاذبههای گردشگری بسیاری دارد. در این مطلب به معرفی کاخ عالی قاپو واقع در میدان نقش جهان پرداخته شده است. قدمت این اثر به دوران صفویان باز میگردد و شاهکار بی نظیری از معماری آن دوران است.