به تهران که سفر می‌کنید پیشنهاد می‌کنیم تا حدودی مکان‌های تاریخی و موزه‌های آن را بشناسید تا با کوله باری از تجربه به خانه برگردید. به عنوان مثال بازدید از خانه مقدم در تهران را حتماً درلیست مکان‌هایی که باید بروید قرار دهید تا علاوه بر مطالعه تاریخ قاجار، با معماری خانه‌ها در سرتاسر دنیا آشنا شوید.
بیشتر بخوانید» آشنایی با دردبند تهران و امکانات آن با کلیک روی لینک داده شده.
تاریخچه خانه مقدم در تهران
محمد تقی خان احتساب الملک رئیس اداراه احتسابیه یا همان شهرداری امروزی ومالک خانه مقدم در دوران قاجار بود. او دو پسر به نام‌های حسن و محسن داشت که هردو را برای ادامه تحصیل به اروپا فرستاد. حسن علاقه مند به فعالیت‌های ادبی، سیاسی و اجتماعی داشت اما در جوانی فوت کرد. تنها اثربه جا مانده از او نمایشنامه (جعفرخان از فرنگ آمده) است.
بعد از او این ملک به برادر کوچک‌تر محسن مقدم رسید که در رشته نقاشی و تاریخ و هنر باستان شناسی تحصیل می‌کرد.
استاد محسن مقدم؛ طراح خانه مقدم در تهران
محسن مقدم بعد از اینکه تحصیلات خود را به پایان رسانید سال 1315 به همراه همسر فرانسوی اش (سلما) به ایران بازگشت. سپس طراحی خانه پدری را در کنار فعالیت‌های علمی خود آغاز کرد. استاد مقدم بسیاری از آثار ارزشمند تاریخی رامثل کاشی، سنگ‌های گران قیمت، ستون‌های قدیمی و بازمنده از خانه‌های تاریخی و… جمع آوری کرده و در جای جای این خانه قرارداده است.
علاوه بر این در قسمت‌های مختلف خانه مقدم کلکسیون‌های مختلفی از پارچه، چپق و قلیان، سفالینه، شیشه، تابلو نقاشی، مسکوکات و… هم نگهداری می‌شود.
بیشتر بخوانید» به منظور استعلام قیمت تور کیش از تهران، روی لینک داده شده کلیک کنید.
این استاد گرانقدر از بنیان گذاران دانشگاه تهران بود که لوگوی این دانشگاه را براساس فرهنگ و تاریخ ایران طراحی کرد.
چطور به خانه موزه مقدم برویم؟
خانه موزه مقدم در بافت تاریخی شهر تهران یعنی خیابان امام خمینی قرار دارد. برای رسیدن به این خانه موزه قدیمی می‌توانید هم از اتوبوس و هم از مترو استفاده کنید. مترو خط 2 از ایستگاه‌های حسن آباد و دانشگاه امام علی شما را به این خانه جهانی می‌رساند.
اما اگر اتوبوس را انتخاب کرده اید، مسیر را ه آهن- پارک وی و راه آهن – تجریش به خانه مقدم می‌روند که باید در ایستگاه البرز یا همان تقاطع ولیعصر و امام خمینی پیاده شوید.
معماری خانه مقدم تهران
استاد مقدم در طراحی داخلی خانه خود از اصول طراحی ایرانی استفاده کرده است. ضمن اینکه در داخل فضای حیاط خانه باغچه ای به سبک خانه‌های ژاپنی با مسیرهای پرپیچ و خم و سنگ کاری‌های متنوع در نظر گرفته است.
طراحی استخری که در ایوان شمالی حیاط خانه ساخته شده، سوغات سفر اسپانیا و برگرفته از آب نمای باغ الحمرا است.
با بخش‌های مختلف خانه مقدم تهران آشنا شوید
وارد خانه مقدم که می‌شوید دالان بزرگی را می‌بینید که در آن اتاقک بلیط فروشی، کمدهای نگهداری از وسایل و حوضچه ای فیروزه ای نظرتان را جلب خواهد کرد. این خانه با مساحتی 2117 مترمربعی که دارد از خانه‌های اعیانی قدیمی است که سه بخش بیرونی، اندرونی و سرایداری دارد.
بخش بیرونی خانه مقدم تهران
بعد از اینکه دالان بزرگ ورودی را پشت سرگذاشتید، تازه وارد بخش بیرونی خانه می‌شوید. این بخش خود به سه قسمت جنوبی، غربی و شمالی تقسیم بندی می‌شود.
بخش‌های مختلف ضلع جنوبی
اولین بخشی در مقابل شما با ورود به خانه مقدم با آن مواجه خواهید شد، ضلع جنوبی است. اگر نگاهی به سمت راست خود بیندازید می‌توانید ساختمان بیرونی یا تابستانی را ببینید. این ساختمان خود به دو اتاق پیشخوان و اتاق پذیرایی تقسیم بندی می‌شود.
- حوضخانه
وارد پذیرایی که شدید از پله‌ها پایین بروید تا به یکی از قدیمی‌ترین بخش‌های خانه مقدم در زمان مظفرالدین شاه قاجار برسید. بدون شک کاشی کاری و تزئینات روی دیوار و قطعات ظروف سفالی مربوط به سده‌های 4 تا 13 هجری قمری که توسط خود استاد طراحی شده، توجهتان را جلب خواهد کرد.
- کتابخانه خانه مقدم
قطعاً خانه ای به این عظمت که مالک او انسانی فرهیخته وبا کمال بوده، باید کتابخانه‌ی بزرگی هم داشته باشد. جالب است بدانید دراینجا کلکسیونی از کتاب‌های دکتر مقدم و سایر کتب باستان شناسی و هنر قرار گرفته که استفاده برای عموم آزاد است.
اگر شما هم اهل مطالعه هستید به سالن مقابل پذیرایی و در سمت چپ ورودی این عمارت بروید.
ضلع غربی خانه مقدم
بعد از اینکه ضلع جنوبی را بازدید کردید نوبت به جذاب‌ترین قسمت یعنی ضلع غربی ساختمان می‌رسد. در این قسمت از خانه مقدم شما قسمت‌های زیر را خواهید دید:
- ساختمان برج یا اربابی
درسال 1345 دکتر مقدم با همکاری دکترابوالقاسمی ساختمانی را در ضلع غربی خانه برای همسرش ساخت. طراحی این ساختمان برگرفته از معماری قرون وسطی در اروپا بود. ساختمان اربابی از بخش‌های کوچکی مانند اتاق تدخین، حمام، اتاق صدف، اتاق کدخدا و اتاق درویش تشکیل شده است.
- ایوان قاجار
درست در کنار اتاق اربابی با سبکی اروپایی، ایوانی با ستون وچند طاق که کاشی‌های مربوط به دوران زندیه و قاجاریه هستند، به چشم می‌خورد. پس به راحتی می‌توانید دو سبک طراحی را با هم مقایسه کنید. در وسط ایوان حوضی قرار دارد که از طریق آب راه کوچکی به استخر متصل می‌شود.
ضلع شمالی خانه مقدم
- گلخانه
گویا دکتر مقدم و همسرش علاقه زیادی به پرورش گل و گیاه داشتند. تا جایی که در ضلع شمالی خانه گلخانه ای زیبا و کاشی کاری شده با ازاره‌های سنگی و حجاری شده تزئین شده است.
- تراس
چند پله بالاتر از حیاط در ضلع شمالی خانه مقدم تراسی بنا شده که امروزه میزبان بازدید کنندگان به صرف نوشیدنی‌های گرم و سرد است.
اندرونی خانه مقدم تهران
در معماری قدیمی خانه‌های ایرانی فضایی را به عنوان اندرونی در نظر می‌گرفتند تا رفت و آمد مردها در آن به حداقل برسد ومخصوص خانم‌ها، فرزندان و خدمه بود. بنابراین این قسمت از خانه را از ورودی دورتر بنا می‌کردند.
ضلع شمالی خانه مقدم
به ضلع شمالی خانه که می‌رسید تعداد زیادی از عکاسان توجهتان را جلب خواهد کرد. به این دلیل که ساختمانی زیبا با بخش‌های مختلف نظر هر بیننده ای را جلب خواهد کرد.
- زیرزمین
در زمان‌های دور در خانه‌های قدیمی زیرزمینی ساخته می‌شد که از آن به عنوان حمام و انباری مورد استفاده قرار می‌گرفت. اما در زمان اقامت استاد، این بخش از خانه کاربردی نداشت و به همین دلیل تبدیل با انباری شده است.
- ایوان
با دو راه پله مارپیچی می‌توانید به ایوان خانه بروید. نمای بیرونی این خانه به شکل سنتور و با گچ بری ایرانی است. در ایوان ساختمان اندرونی کاشی‌های چند رنگ صفوی، آینه کاری زندیه، آینه کاری قاجاری، کاشی‌های معرق، کاشی‌های خشتی قاجار و کاشی‌های پهلوی اول نظرتان را جلب می‌کند.
- اتاق قاجار یا سالن زمستانی
وقتی به ساختمان اصلی اندرونی وارد می‌شوید در سمت چپ خود اتاقی را می‌بینید که با آثار زندیه و قاجاری طراحی شده است. طاقچه گچ بری زندیه در اصفهان، شومینه ای از قصر فیروزه، و… سبب شده تا این اتاق قاجار نامیده شود.
- اتاق نشیمن
اولین اتاق در سمت راست سالن اتاق نشیمن محل اصلی زندگی استاد وهمسرش قرار گرفته است. وارد این اتاق که می‌شوید اشیای جالبی به چشمتان می‌خورد مانند: قلم دان، جعبه و گنجفه ها، پاپیه ماشه، نقاشی‌های استاد و… .
- نمایشگاه
به انتهای سالن پذیرایی که می‌رسید نمایشگاهی از آثار مختلف استاد را می‌بینید که داخل ویترین نگه داری می‌شوند.
در ضلع شرقی خانه مقدم تهران چه می‌گذرد؟
در ضلع شرقی اندرونی دیواری زیبا و مزین به کاشی‌ها و ظروف قاجار به چشم می‌خورد که تمام این طاق در ادوار مختلف طراحی شده اند.
حیاط اندرونی
وارد این حیاط مستطیلی که شدید اولین چیزی که توجهتان را جلب خواهد کرد طراحی برگرفته از فرش‌های ایرانی دوران صفوی و قاجاری است. این کاشی کاری‌ها و حوضچه ای که در وسط آن قرار دارد را استاد مقدم به همراه همسرش طراحی کرده اند.
قسمت خدمه
این بخش از خانه را امروزه اداری هم می‌نامند به این دلیل که طی سال دچار فرسودگی زیادی شده است و با مرمتی جزئی به عنوان واحد اداری به کار می‌برند.
بخش خدمه زمان حیات استاد برای سکونت مستخدمین، سرایداران و مطبخ استفاده می‌شد.
قیمت بلیط خانه مقدم تهران
اگر می‌خواهید تاریخ را در خانه مقدم ورق بزنید می‌توانید همه روزه به استثنا دوشنبه‌ها و ایام سوگواری، در 6 ماه اول سال بین ساعات 10 تا 18 و در 6 ماه دوم در ساعات 9 تا 17 سری به این خانه بزنید. قیمت بلیط خانه مقدم برای گردشگران ایرانی و خارجی متفاوت است. ضمن این که اگر دانشجوهستید کارتتان را فراموش نکنید. چون می‌توانید از تخفیف آن استفاده کنید.
کلام پایانی…
ازآنجایی‌که تهران طی چند حکومت به‌عنوان پایتخت انتخاب شده است، مکان‌های تاریخی زیادی مثل خانه مقدم تهران را در خود دارد که شما را با تاریخی گذشتگان ایران‌زمین آشنا خواهد کرد.