تاریخچه مقبره شیخ بهایی، اثر تاریخی نهفته در حرم امام رضا(ع)

شهر مشهد به دلیل وجود بارگاه امام رضا (ع) طرفداران زیادی داشته و به عنوان یکی از شهرهای گردشگری ایران محسوب می‌شود. البته باید بدانید که این شهر فقط به این دلیل معروف نبوده و اماکن گردشگری شهر مشهد هم آوازه‌ای میان مسافران دارد. مقبره شیخ بهایی یکی از مقبره‌هایی است که خیلی از افراد دوست دارند سری به آن بزنند.

به صورت کلی 4 مقبره درون حرم امام رضا (ع) وجود دارد که در این مطلب تصمیم داریم در رابطه با مقبره شیخ بهایی توضیحاتی به شما ارائه کرده و کمی بیشتر شما را با این دانشمند بزرگ آشنا کنیم.

آشنایی با مقبره شیخ بهایی

همانطور که در بخش قبلی هم به این موضوع اشاره کردیم، مقبره شیخ بهایی درون حرم امام رضا (ع) قرار داشته و جالب است بدانید که جایی که این مقبره وجود دارد به نام رواق شیخ بهایی نام گذاری شده است.

این مقبره بسیار زیبا بوده و تزئینات زیادی دارد. کتیبه‌های در این قسمت وجود دارد که در آن‌ها اطلاعاتی در رابطه با این دانشمند مانند تاریخ تولد، تاریخ فوت و … به صورت خوش نویسی نوشته شده است.

ظاهر مقبره شیخ بهایی مانند سایر بخش‌های حرم بوده و کف رواق و مقبره با سنگ‌های مرمر سفید پوشیده شده و سقف آن نیز به صورت خیلی زیبایی آیینه کاری شده است. لوستری که از وسط سقف رواق آویزان شده است، زیبایی آن را دو چندان کرده است.

به صورت کلی مساحت این آرامگاه 102 متر مربع بوده و دارای چندین در ورودی و خروجی است. با توجه به محبوبیت شیخ بهایی، روزانه تعداد زیادی از افراد برای دیدن مقبره شیخ بهایی به این قسمت می‌آیند. برای جلوگیری از ازدحام جمعیت، چندین در برای این قسمت در نظر گرفته شده است.

نکته جالب دیگری که باید بدانید این است که این رواق دقیقا همان جایی است که این دانشمند در زمان حیات خود از آن برای تدریس استفاده می‌کرد. به همین دلیل او را در این قسمت حرم دفن کرده و مقبره زیبایی ساختند.

چند سال قبل این مقبره باز سازی شد و از سبک معماری اسالامی برای ساخت مجدد آن استفاده شد. به این صورت به شکل امروزی خود درآمده و به عنوان یکی از جاذبه‌های گردشگری مشهد محسوب می‌شود.

با توجه به آمارهای به دست آماده از جاده‌ها و آژانس های مسافرتی بیشتر مسافرانی که از انواع تورهای مشهد از تهران استفاده می‌کنند  برای زیارت امام رضا (ع) به این شهر می‌روند و طبیعتا دوست دارند در این سفر از مقبره یکی از دانشمندان بزرگ ایرانی نیز دیدن نمایند.

موقعیت مکانی مقبره شیخ بهایی

درست که مقبره شیخ بهایی درون حرم امام رضا (ع) قرار گرفته است ولی باید بدانید که حرم مطهر بسیار بزرگ بوده و برای اینکه بخواهید رواق شیخ بهایی را پیدا کنید، باید اطلاعاتی در رابطه با موقعیت مکانی آن داشته باشید.

برای اینکه بخواهید به راحتی این رواق را پیدا کنید، بهتر است با صحن‎ه ای معروف اطراف آن آشنایی داشته باشید. صحن آزادی در قسمت شمالی رواق شیخ بهایی قرار داشته و در قسمت جنوبی آن، رواق امام خمینی قرار دارد. از سمت غرب به رواق دارالزهد رسیده و در سمت شرق رواق دارالعباده را مشاهده خواهید کرد.

البته می‌توانید از خادمین حرم در رابطه با موقعیت مکانی این مقبره سوال کنید تا آدرس دقیق را به شما بدهند. خادمین دارای لباس‌‎های مخصوصی بوده و خیلی راحت می‌توانید آن‌ها از سایر افراد تشخیص دهید. تعداد آن‌ها کم نبوده و نیازی نیست نگران باشید که چگونه می‌توانید فردی مطمئن را پیدا کنید.

آشنایی با شیخ بهایی

حالا که با مقبره شیخ بهایی آشنا شدید بهتر است اطلاعاتی در رابطه با این دانشمند بزرگ نیز داشته باشید. بهاءالدین محمد بن حسین، ملقب به شیخ بهایی یکی از دانشمندان و شاعران نامی قرن 10 و 11 هجری است که به عنوان یکی از شیعیان باوفای امیرالمومنین امام علی (ع) نیز شناخته می‌شود.

محل تولد این دانشمند بعلبک لبنان بود و در روز 8 اسفند سال 935 شمسی به دنیا آمده است. البته اگر به رواق شیخ بهایی مراجعه کنید متوجه خواهید شد که روی آرامگاه ایشان تاریخ تولد را فروردین 925 در نظر گرفتند. این در حالی است که تاریخ دقیق و درست 8 اسفند است که در کتیبه‌های این رواق به آن اشاره شده است.

ریاضیات، فلسفه، هیئت، منطق، سیاست، عرفان، نجوم، حدیث، اخلاق و …حوزه‌هایی هستند که شیخ بهایی در آن‌ها فعالیت کرده و تبحر بسیار زیادی در همگی آن‌ها داشت.

این شیخ در دوران کودکی خود به همراه پدر به ایران آمده و در قزوین ساکن شدند. بعد از یادگیری زبان فارسی، به اصفهان رفتند. باید بدانید که شیخ بهایی در سن 43 سالگی لقب شیخ الاسلام اصفهان را داشته و خیلی از افراد علم او را قبول داشتند.

علاوه بر علم و دانش این فرد، باید به اخلاق بسیار عالی او نیز اشاره کرده و بگوییم که امام علی (ع) را به عنوان الگو اخلاقی خود قرار داده بود. در طول حیات خود، همه تلاشش را می‌کرد تا به هر روشی به خلق خدمت کند.

شیخ بهایی تنها یک موضوع در وصیت نامه خود داشت و این بود که او را در حرم امام رضا (ع) دفن کنند.

همچنین باید به خانه تاریخی شیخ بهایی در اصفهان اشاره کنیم. زمانی که ایشان در این شهر ساکن بودند، در این خانه زندگی کرده و بعد از وفات، این خانه به موزه شیخ بهایی تبدیل شد. در رابطه با تاریخ دقیق وفات ایشان اطلاعات دقیقی نداریم ولی این اتفاق بین سال‌های 1030 و 1031 رخ داده است.

آثار ادبی و علمی شیخ بهایی

1. اربعین
2. کشکول
3. نان و پنیر
4. شیر و شکر
5. غزلیات
6. رباعیات
7. جامع عباسی
8. مفتاح الفلاح