معرفی تمامی اماکن مذهبی مشهد؛ راهنمای زائرین
مشهد بزرگترین شهر مذهبی ایران است که در تمام ایام سال پذیرای زائرانی است که به قصد زیارت حرم مطهر هشتمین امام شیعیان علی بن موسی الرضا به این شهر سفر میکنند. در مشهد امکانات خدماتی و رفاهی برای اقامت و آسایش مسافران ایجاد شده است. اما اگر دوست دارید بدانید به جز حرم امام رضا به چه مکانهای دیگری برای زیارت میتوانید مراجعه کنید خواندن ادامه این مطلب را از دست ندهید.
مسجد گوهر شاد معروفترین مسجد مشهد
یکی از معروفترین اماکن مذهبی مشهد مسجد گوهر شاد است. این مسجد با مساحت 2800 متر مربع و زیر بنای 9400 متر مربع به دستور همسر شاهرخ گوهر شاد بیگم در سال 821 هجری قمری ساخته شده است و به همین دلیل اینگونه نامگذاری شده است. مکان این مسجد در جوار حرم امام رضا و در قسمت جنوبی آن قرار دارد. این مسجد بر پایهی معماری اصیل اسلامی ساخته شده است و کاشی کاری و معماری آن نمایانگر معماری ایرانی و اسلامی در دورهی تیموریان است.
در صحن این مسجد در تمام ایام سال نماز جماعت برگذار میشود و کسانی که به قصد زیارت حرم مراجعه کنند میتوانند به این مسجد بروند و علاوه بر بازدید از این بنای قدیمی نماز را هم به جماعت برگذار کنند.
این مسجد یک بار در زلزلهی سال 1084 قمری و یک بار هم در گلوله باران سال 1330 آسیب دید اما مجدداً گنبد و ایوان آن مورد بازسازی قرار گرفت.
لازم به ذکر است نام بانی مسجد یعنی گوهر شاد در دو قسمت از مسجد حک شده است. کاشی معرقی که بالای در نقرهای دارالسیاده و کتبیهی ایوان مقصوره دو قسمتی از مسجد هستند که با خط شاهزاده بایسنقر نام گوهر شاد حک شده است.
آستانه امامزادگان سید ناصر و سید یاسر علیهم السلام
یکی از مناطق گردشگری و تفریحی به گفته راهنمای سفر به مشهد، روستای ییلاقی گلستان است. در این روستا علاوه بر اینکه طبیعت زیبا و بکر جاذبهای برای جذب گردشگران است، امامزادهای هم قرار دارد که خیلی از افراد به قصد زیارت به آنجا مراجعه میکنند. امامزادگان سید ناصر و سید یاسر فرزندان ذکور امام موسی کاظم هستند که در این مکان دفن شده اند.
پیش از سال 1342 مقبرهی این دو امامزاده گلی بود اما بعد از آن به همت خیرین با زیر بنای 3000 متر مربع ساخته شد و با کاشیهای معرق مزین شد. علاوه بر زائران ایرانی خیلی از افراد از کشورهای اطراف مانند عراق به قصد زیارت این دو امام به این مکان مراجعه میکنند.
آرامگاه خواجه اباصلت
آرامگاه خواجه اباصلت در جنوب شرقی مشهد و در 5 کیلومتری جاده فریمان مشهد قرار دارد. عبدالسلام بن صالح بن سلیمان که به خواجه اباصلت هروی معروف است از دانشمندان و متکلمان مسلمان بوده است. علت نامیده شدن وی به هروی این است که اجداد و نیاکانی در هرات افغانستان داشته است. این دانشمند بزرگ بعد از هجرت امام رضا به مشهد از مدینه به این شهر آمد و شاهد چگونگی به قتل رسیدن این امام به دست مامون بوده و بعد از شهادت امام کتابی به نام وفاه الرضا را تالیف کرد.
وی در سال 236 هجری قمری در خراسان از دنیا رفت و مزار وی به صورت یک بقعهی کوچک بود. اما کربلایی محمد درویش این بقعه را بازسازی و مرمت کرد و آن را به صورت یک بنای چهار ضلعی و گنبدی درست کرد. در سالهای اخیر به علت استقبال زائران از این مکان و ممراجعه برای زیارت امکانات خدماتی و رفاهی زیادی در این منطقه احداث شده است.
آرامگاه پیر پالاندوز
آرامگاه پیر پالاندوز یکی از اماکن مذهبی مشهد است که در فهرست آثار ملی هم ثبت شده و بهترین مکان برای افرادی است که از طریق تور مشهد از تهران به این شهر سفر کرده و قصد بازدید از آثار مذهبی مشهد را دارند. همچنین سالانه افراد زیادی به قصد تبرک به این مکان مقدس مراجعه میکنند. این آرامگاه در دورهی صفوی و در ضلع شرقی حرم امام رضا علیه السلام قرار دارد.
محمد عارف عباسی از عرفای قرن دهم هجری است که به پیر پالاندوز معروف است. آرامگاه چهار ضلعی است گنبد پیای شکل و ایوان آجری دارد.
آستانه مبارکه امامزاده یحیی
یکی دیگر از اماکن متبرکه در مشهد آستانه مبارکه امامزاده یحیی است که که در روستای میامی قرار دارد. این روستا در 50 کیلومتری شمال شرق مشهد قرار دارد و محل دفن یحیی فرزند زید بن علی بن الحسین است. بنای آرامگاه یک ایوان چهارضلعی و گنبد فیروزهای رنگ و دو پوسته که منارههایی طرفین ورودی آن قرار دارد. همچنین یک کتیبهی سنگی مربوط به سال 937 هجری قمری بر سر در این امامزده قرار دارد.
یکی از جاذبههای طبیعی اطراف این امامزاده چشمهای است که در دامنهی کوه جریان دارد و زائران پس از زیارت از آب این چشمه معدنی هم استفاده میکنند.
گنبد خشتی
یکی دیگر از اماکن مذهبی در مشهد گنبد خشتی است. این بنا در دوران صفویه ساخته شده است و در سال 1345 در فهرست آثار ملی ثبت شده است. در این گنبد یکی از نوادگان امام موسی کاظم مدفون است. سلطان غیاث الدین محمد که با 17 واسطه به امام موسی کاظم میرسد در این مکان مدفون است. این مکان مذهبی به محلی مناسب برای زائرانی است که از طریق تور مشهد از شیراز به این شهر سفرکردهاند.
گنبد خشتی به لحاظ موقعیت مکانی ابتدای خیابان طبرسی و در مجاورت کوچه آب سیاه قرار دارد. علت نامگذاری این بقعه به گنبد خشتی این است که از ساخت گنید از خشت استفاده شده است. فضای داخلی این بقعه در دوران قاجار مرمت شده و با نقاشی و کتیبه مزین شده است.
آرامگاه خواجه مراد
نام خواجه مراد برای خیلی از ما ایرانیان آشنا است و در سفر به مشهد حتماً سری هم به این آرامگاه زدهایم. خواجه مراد از اصحاب خاص امام رضا علیه السلام بوده که بعد از مرگ مقبرهاش زیارتگاه شده است. این آرامگاه در 15 کیلومتری شهر مشهد قرار دارد و به دلیل فاصلهی سه کیلومتری که با آرامگاه خواجه اباصلت دارد، خیلی از زائران این دو مکان را با هم زیارت میکنند.
تا قبل از سال 1330 بر مراز خواجه مراد فقط یک گنبد و گلدسته ساده قرار داشت و کاشی کاری آن ساده بود. اما به مرور زمان تغییرات و تحولاتی در ساختمان مزار ایجاد شد و امکانات رفاهی در اطراف این بقعه ایجاد شد که زائران بتوانند از آن استفاده کنند.
یکی از این امکانات بازارچههایی است که در ان صنایع دستی و خوراکیهای سوغات مشهد مانند هل، نبات و زعفران به فروش میرسد.
امام زاده سید عبدالعزیز
امامزاده سید عبدالعزیز در روستای دهسرخ در فاصلهی 34 کیلومتری جنوب غرقی مشهد قرار دارد. این امام زاده بر اساس روایات معتبر برادرزادهی امام رضا است و آرامگاهی که الان زیارتگاه است در دورهی قاجار ساخته شده است.
روستای دهسرخ با معابری که سنگ فرش شده پوشیده شده است و ورودی روستا در نهایت به این بقعه میرسد. این بقعه یک نمای شش وجهی دارد و نبدی روی آن ساخته شده است. در سالهای اخیر برای اینکه از امامزاده برای برگذاری مراسمهای مذهبی استفاده شود یک حسینیه در کنار آن ساخته شده است و فضای معنوی روستا را بیشتر کرده است.
تخت امام و چشم امام مکانهای مقدس مشهد
مشهد مقدس مکانهای مذهبی زیادی دارد که افراد علاقمند میتوانند برای زیارت به این مکانها مراجعه کنند و از فضایل معنوی بهرهمند شوند. اهالی روستای دهسرخ عقیده دارند امام رضا به همراه یاران خود در مکان تخت امام نماز خوانده است و از برکت حضور ایشان این منطقه بلند تر از زمینهای اطراف شده است . این زمین تقریبا مساحتی نزدیک به 600 مترمربع دارد و چند قدمی از چشمه امام فاصله دارد. اهالی روستا با توجه به اعتقاد به متبرک بودن این مکان در ایامی از سال مراسمات مذهبی را در این مکان برگذار میکنند یا غذای نذری توزیع میکنند.
چشمه امام هم به اعتقاد مردم و بنا به روایت نویسنده منتهی الامال چشمهای است که از برکت امام رضا از آن آب جوشیده است. بنا بر روایات وقتی امام رضا برای نماز ظهر قصد اقامهی نماز ظهر داشته با دستان خود زمین را حفر میکند و آب زلالی از زمین میجوشد که از آن وضو میگیرند. بعد از آن اتفاق از این چشمه همیشه آب جوشیده است و تا امروز به عنوان یک مکان متبرک زیارتگاه است.
آرامگاه شیخ بهائی
شیخ بهائی از مفاخر اسلام و تشیع است که در علوم زمان خود جزو دانشمندان مطرح بوده است. وی در بعبلبک به دنیا آمده اما همراه با پدر خود به شهر اصفهان آمده و در آنجا سکونت داشته است. اما پس از مرگ جنازهاش به مشهد منتقل شده است و آرامگاهش زیارتگاه دوستداران علم و دانش شده است.
آرامگاه خواجه ربیع
آرامگاه خواجه ربیع یکی از افراد طایفهی بنی اسد در شمال غرب مشهد قرار دارد. او از یاران و سرداران حضورت علی علیه السلام بوده است که در سالهای پایانی خلافت امیر المونین و اختلاف ایشان با معاویه برای دوری از نزاع و دعوا عراق را به قصد ایران ترک کرده است.
مسجد گناباد مشهد
مسجد جامع گناباد مشهد یکی از اماکن مذهبی مشهد مقدس است که در قرن هفتم هجری ساخته شده است و از مساجد مهم اسلامی است. این مسجد دو ایوان دارد و و کتیبهای که در این مسجد قرار دارد مربوط به دوران خوارزمشاه است و نشان دهندهی قدمت این مسجد است. برخی از کارشناسان عقیده دارند قبل از اینکه این مسجد احداث شود یک مسجد دیگر در این محل قرار داشته و بعداً مسجد جامع فعلی ساخته شده است.
در سال 1347 در اثر زلزلهای که در این منطقه رخ داد مسجد جامع آسیب زیادی ندید و بعد از آن مورد مرمت قرار گرفت. برای بازدید از این مسجد باید گناباد سپس به کاخک بروید تا بتوانید از مسجد جامع گناباد بازدید کنید.
آرامگاه شیخ حر عاملی
شیخ حر عاملی نویسنده کتاب وسایل الشیعه و از علمای بزرگ شیعه است. شیح حر عاملی هم مانند شیخ بهایی به اصفهان آمد و در آنجا سکونت کرد و به این واسطه مورد لطف و محبت شاه عباس قرار گرفت. وی بعد از مدتی به مشهد رفت و در آنجا ساکن شد و تا زمان مرگ در مشهد بود. مدفن شیح حر عاملی کنار مدرسه میرزا جعفر است. قبر پسر حر عاملی شیخ محمد رضا هم در این مکان قرار دارد.
تور مشهد از تهران سفرهای هوایی و زمینی متعددی با قیمتهای مختلف دارد. در صورت تمایل برای رزرو این تورها میتوانید با کارشناسان آژانس مسافربری همسفرها تماس بگیرید.