اصفهان در زمان صفویه پایتخت سیاسی کشور بوده که بناهای با شکوه بسیاری از آن زمان باقی مانده و در حال حاضر مورد توجه گردشگران قرار می‌گیرد. یکی از این بناها کاخ چهلستون است که باغ سلطنتی بوده و همچنان با شکوه است. در این مطلب قصد داریم شما را با این مکان تاریخی آشنا کنیم؛ پس با ما همراه باشید.
تاریخچه کاخ چهلستون
کاخ چهلستون در دوران صفویان و به دستور شاه عباس اول احداث شده است. در واقع باغ سلطنتی چهلستون بخشی کوچک از باغ جهان نما است که کاخ چهلستون در آن بنا شده است. پیش از سال 1327 هجری شمسی اطلاعات دقیقی در مورد این عمارت وجود نداشت.
اما در همان سال زیر گچی در تالار کاخ دو کتیبه پیدا شد؛ در یکی از کتیبه‌ها احداث کاخ به شاه عباس دوم نسبت داده شده و در کتیبه‌ی دیگر به تعمیرات کاخ سلطنتی در زمان شاه سلطان حسین اشاره شده است.
یکی از اقدامات شاه عباس اول بعد از انتخاب اصفهان به عنوان پایتخت، احداث خیابان‌ها و چهارباغ‌‌ها و باغ‌های متعدد در اطراف شهر بود. باغ انگورستان، باغ بلبل، باغ هشت بهشت، باغ خرگاه، باغ فتح‌آباد، باغ نسترن، باغ کاج، باغ خلعت، نمونه‌هایی از این اقدام است.
همچنین با گسترش شهر، کاخ‌های متعددی در سطح شهر نظیر کاخ عالی قاپو، جبه خانه، تالار اشرف، کشیک خانه، کاخ هشت بهشت احداث شد.
در باغ چهلستون، عمارتی به شکل کلاه فرهنگی با اتاق‌های کوچک در اطراف آن ساخته شد. از این عمارت برای پذیرایی از مهمانان دربار در مراسم‌ها و جشن‌های بزرگ استفاده می‌شد.
در زمان شاه عباس دوم، تالارها و ایوان‌هایی مانند تالار آینه، تالار هجده ستون، دو اتاق بزرگ شمالی و جنوبی تالار آینه، ایوان‌های طرفین سرسرای پادشاهی و حوض بزرگ مقابل تالار به عمارت چهلستون اضافه شد. همچنین تزئینات نقاشی، کاشی‌کاری روی دیوارها، آینه‌کاری قسمت‌های مختلف کاخ در زمان شاه عباس دوم انجام شد و در سال 1056 هجری قمری در حضور شاه عباس دوم و سفیران خارجی افتتاح شد.
وجه تسمیه کاخ چهلستون
ایوان اصلی کاخ چهلستون 20 ستون دارد که انعکاس تصویر این ستون‌ها در حوض روبروی عمارت علت نامگذاری کاخ چهلستون است. همچنین بهتر است یادآوری کنیم در ایران عدد چهل نشان کثرت و فراوانی است که در نامگذاری این بنا بی‌تاثیر نیست. درب و پنجره‌های کاخ چهلستون از منبت و خاتم ساخته شده است که نشان دهنده‌ی مهارت بالای هنرمندان ایرانی و اصفهانی است.
یکی از پرطرفدارترین تورهای داخلی برای اهالی و ساکنین اصفهان، تور مشهد از اصفهان است. تورهای زمینی و هوایی در ایام مختلف سال با قیمت‌ها و امکانات متفاوت برگزار می‌شود و گردشگران متناسب با بودجه‌ای که در اختیار دارند و خدمات مورد انتظار می‌توانند تور مناسب را انتخاب کنند.
معماری کاخ چهلستون
معماری کاخ چهلستون با ترکیبی از هنر ایرانی، فرنگی و چینی ساخته شده است. عمارت چهلستون دارای یک ایوان بزرگ به طول 38 متر و عرض 17 و ارتفاع 14 متر است که رو به مشرق ساخته شده است. ستون‌های این ایوان از جنس چوب چنار و کاج است و روی چهار شیر سنگی قرار دارند.
در حیاط کاخ، استخری با طول 110 متر و عرض 16 متر ساخته شده است. در چهارگوشه‌ی آن شیرهای سنگی قرار دارند که از دهان آن‌ها آب به داخل استخر می‌ریزد. این شیرهای سنگی نشان‌دهنده‌ی صنعت حجاری در دوران صفوی است.
قسمت سر در ورودی تالار که با نام تالار آیینه شناخته می‌شود کمی مرتفع است و دو ستون در آن قرار دارد. این ستون‌ها با آینه کاری تزیین شده است. سقف تالار هم با قاب‌های چوبی با اشکال هندسی مزین شده است. از ویژگی‌های خاص معماری این قسمت از کاخ این است که تصویر قرینه‌ی حوض مرمرینی که در وسط ایوان قرار دارد، در تزئینات سقف قابل مشاهده است. قرینه سازی این قسمت از کاخ با ایوان عالی قاپو شباهت بسیاری دارد.
از ویژگی‌های معماری عمارت چهلستون این است که فضای داخل و خارج از آن با هم هماهنگ و مرتبط هستند و تشخیص شروع و پایان آن امکان پذیر نیست.
در بازدید از اماکن گردشگری اصفهان، حتماً صبح یک روز آفتابی سری هم به کاخ چهلستون بزنید تا تصویر انعکاس ستون‌های ایوان داخل حوض را ببینید. همچنین بهتر است بدانید بازدید از موزه‌ی چهل ستون برای عموم آزاد است و شما را با میراث فرهنگی قرن‌های اخیر آشنا می‌کند.
نقاشی‌های کاخ چهلستون
تالار مرکزی کاخ چهلستون برای پذیرایی از مهمانان خارجی آماده شده بود که بر روی دیوارهای آن نقاشی‌های متعددی نقش بسته بود و محتوای آن‌ها اتفاقات و وقایع دوران‌های مختلف تاریخی است. هنرمند مشهور زمان صفوی، رضا عباسی این نقاشی‌های زیبا را به سبک مینیاتوری کشیده است.
مجلس مهمانی شاه عباس از فرمانروای ترکمنستان، نبرد شاه اسماعیل با شیبک خان ازبک نمونه‌هایی از وقایعی هستند که در نقاشی‌ها به تصویر درآمده است. همچنین جنگ کرنال میان نادر شاه و محمد شاه گورکانی، نبرد چالدران میان شاه اسماعیل و سلطان سلیم خان امپراطور عثمانی دو واقعه‌ای هستند که بعد از دوران صفوی اتفاق افتاد و در دوران قاجار ترسیم شده است.
در دو طرف تالار، اتاق‌هایی قرار دارد که بر روی دیوارهای آن هم نقاشی‌های زیبایی کشیده شده است. در زمان حکومت ظل السلطان این نقاشی‌ها زیر لایه‌ای گچ مخفی شده بود که بعدها توسط کارشناسان مرمت شد.
با استفاده از خدمات آژانس مسافرتی همسفرها می‌توانید تورهای داخلی و خارجی را با بهترین قیمت و بیشترین امکانات رزرو کنید و سفری خاطره انگیز را تجربه کنید. کارشناسان آژانس آماده‌ی ارائه‌‌ی توضیحات لازم برای شما هستند.
موقعیت مکانی کاخ چهلستون
کاخ چهلستون در جنوب خیابان سپه و غرب میدان نقش جهان قرار دارد. با توجه به موقعیت مکانی کاخ چهلستون برای بازدید از آن دسترسی به وسایل حمل و نقل عمومی به آسانی امکان پذیر است. ایستگاه مترو و ایستگاه اتوبوس فاصله‌ی چندانی با کاخ چهلستون ندارد. همچنین کسانی که با خودروی شخصی به این منطقه مراجعه کنند، می‌توانند از پارکینگ‌های عمومی خیابان‌های اطراف استفاده کنند.
جمع بندی
شهر اصفهان جاذبه‌های تاریخی و طبیعی بسیاری دارد که باعث می‌شود، تعداد زیادی از گردشگران داخلی و خارجی در فصل‌های مختلف سال برای بازدید به این شهر سفر کنند. کاخ چهلستون یکی از بناهای قدیمی دوران صفویان است که برای برگزاری مراسم گوناگون احداث شده است و ویژگی‌های معماری ایرانی اسلامی را منعکس می‌کند.